Osôn(O₃)

Ffynonellau osôn

Does dim ffynonellau allyriadau mawr o osôn ei hun. Mae osôn yn yr aer yn cael ei ffurfio gan adweithiau rhwng llygryddion eraill, er enghraifft, pan fydd llygryddion o geir, gorsafoedd pŵer a ffatrïoedd yn adweithio gyda golau’r haul.

Gall osôn ar lefel y ddaear fod ar lefelau afiach ar ddiwrnodau poeth ac oer. Gall deithio gyda’r gwynt, gan effeithio ar ardaloedd trefol a gwledig.

Effeithiau ar iechyd

Gall amlygiad byrdymor i osôn achosi:

• diffyg anadl, gwichian a phesychu
• pyliau asthma
• mwy o risg o heintiau’r anadl
• llid yn y llygaid, y trwyn a’r gwddf

Gall amlygiad hirdymor i osôn arwain at y canlynol:

• mwy o salwch yr anadl
• materion y system nerfol
• canser
• materion y galon